Alışkanlıkların Gücü
- Deniz Erdoğan
- 21 Nis
- 3 dakikada okunur
Hepimiz daha sağlıklı olmak istiyoruz — ama dürüst olalım, ayda bir içilen detoks smoothie’si bu işi çözmez. Asıl fark yaratan şey istikrardır. Sağlıklı bir yaşam tarzı, tek seferlik aksiyonlarla değil, sürdürülebilir alışkanlıklarla inşa edilir.
Peki, alışkanlıkların gücü tam olarak nereden geliyor?
Alışkanlıklar karar yorgunluğunu azaltır. Her gün kendine "Bugün spor yapmalı mıyım?" diye sormak yerine, alışkanlık haline gelmiş bir rutin zihnindeki baskıyı hafifletir. Otomatikleşen alışkanlıklar daha az çabayla daha iyi sonuçlar getirir.
Günlük 10 dakikalık yürüyüşler ya da haftada iki kez evde yemek pişirmek gibi alışkanlıklar küçük görünebilir, ama zamanla gerçek ve kalıcı sağlık faydaları sağlar. Çünkü bu alışkanlıklar sürdürülebilirdir ve küçük alışkanlıkların etkisi zamanla birikir.
Bir alışkanlığı sürdürebilmek sana şu duyguyu verir: “Ben bunu yapabiliyorum.” Bu sadece sağlığını değil, aynı zamanda sağlıklı bir hayat yaşama kapasiten konusundaki güvenini de artırır. Alışkanlıklarınla gurur duy — bunu hak ettin!
Ve genellikle bir sağlıklı alışkanlık diğerini de beraberinde getirir. Örneğin, düzenli egzersiz yapan biri, uyku düzenini ve beslenmesini de iyileştirme eğilimindedir.
Şimdi büyük ihtimalle şöyle düşünüyorsun: "Tamam güzel, teşekkürler ama ben neden bu alışkanlıkları bir türlü oturtamıyorum?" İnan bana, seni çok iyi anlıyorum. Ben de bu süreci yaşadım ve hâlâ zaman zaman zorlanıyorum.
İşte alışkanlık inşa etmenin temel taşlarının bir özeti:
Küçük adımlarla başlamak (Koşuya başladığın ilk gün maraton koşmazsın),
Net hedefler koymak ("Egzersize başlayacağım" yerine "Haftada 2 kez egzersiz yapacağım: 45 dakikalık yürüyüş ve 1 saat pilates"),
Dış motivasyon kaynaklarına (sosyal medya videoları, ilham verici sözler, başkalarıyla rekabet) değil, içsel motivasyona — yani kendin için daha iyi alışkanlıklar kurma arzusuna güvenmek.
Ancak bu temellere dikkat etsen bile, bazen farkında olmadan ilerlemeni sabote eden küçük tuzaklara düşebilirsin. Gel bunlardan bahsedelim:
Gerçekçi Olmayan Beklentiler Belirlemek:
Hepimiz o anı biliyoruz! “Her gün 1 saat spor yapacağım” ya da “Artık hiç şeker tüketmeyeceğim” gibi hedefler koyduğun, tamamen iyi niyetle sağlık yolculuğuna adım attığın an.
Ne yazık ki, beyin değişime dirençlidir ve bu tarz büyük taahhütler direnci artırır, panik ve stres yaratır.
Aynı Anda Birden Fazla Alışkanlık Başlatmak:
Bir gün içinde motivasyonu hissedersin, enerjin yüksektir ve hayatında bir şeyleri değiştirmeye karar verirsin: “Spor yapmaya başlayayım, tüm yemekleri evde pişireyim, artık 10:00’da uyuyayım.”
Ancak hepsine aynı anda başlamak sürdürülebilir değildir. Her alışkanlık özel enerji ve dikkat ister. Hepsini birden yürütmeye çalışmak bunaltıcı olabilir ve tükenmişlik yaratır.
Hayat Tarzına Uygun Olmayan Alışkanlıklar Seçmek:
Alarmı 06:00’ya kurarsın, “Artık o sabah insanı olacağım!” dersin. Ama aslında sen geceleri daha verimli olan birisin.
Kişisel tercihlerinle ya da yaşam tarzınla uyuşmayan alışkanlıklar zamanla terk edilir. Tabii ki sabah erken kalkmak bir hedef olabilir ama bu alışkanlık da zamanla ve kademeli olarak inşa edilmelidir.
Hiç Hata Yapmamayı Beklemek:
Ve o gün geldi! Spor salonuna gitmeyi planlamıştın ama hayat bu ya, bir şey oldu, gidemedin. Beynin hemen başlar konuşmaya: “Her şeyi mahvettin!”, “Kendine verdiğin basit bir sözü bile tutamadın!”, “İşte yine bir başarısızlık!”
İşte tam o an beynine nazikçe susmasını söyleyebilirsin! Gerilemeler bu sürecin bir parçasıdır. Bazen tökezlemek doğaldır. Hayat araya girer ve planlar değişebilir. Beyninin bunu tüm çabayı bırakmak için bahane olarak kullanmasına izin verme.
Sonuç olarak, sağlığını şekillendiren şey büyük kararlar ya da mükemmel planlar değil — her gün tekrar edilen sessiz, küçük eylemlerdir. Alışkanlıkların gerçek gücü burada yatar.
Ve güzel haber şu ki: Mükemmel olmak zorunda değilsin. Sadece devam etmen yeterli. Sana uygun alışkanlıkları seç, küçük başla, hata yaptığında kendine nazik ol — ve bu çabanın zamanla büyüyeceğine güven.Gelecekteki halin sana teşekkür edecek.
Sağlık yolculuğunda güç, direnç ve başarı diliyorum. Unutma, her küçük adım değerlidir!

Comments